Leren tekenen

Hoe leer je tekenen? Veel beginners stoeien met deze vraag. Volgens mij zijn er twee belangrijke voorwaarden waaraan je moet voldoen om goed te leren tekenen. Ten eerste moet je gemotiveerd zijn. Als je een interesse hebt in tekenen, of dit nu puur voor de ontspanning is of vanwege professionele ambities, dan ga je vanzelf opzoek naar manieren om beter te leren tekenen. Ten tweede moet je veel oefenen. Voor tekenen heb je eigenlijk niet veel meer nodig dan een vel papier en een potlood. Helaas is het niet zo dat als je begrijpt hoe je moet tekenen, je ook direct kunt tekenen. Tekenen is een vaardigheid die over de tijd ontstaat. Mijn tekencoach heeft wel eens gezegd dat het 5 jaar of 10.000 tekenuren kost voordat je een beetje goed begint te tekenen. Ondertussen moet je gewoon genieten, want er valt heel veel te leren over tekenen.

Zelf ben ik in 2013 begonnen met tekenen. Mijn aanpak was om de ‘grid’ methode te gebruiken. Hierbij teken je een grid over een afbeelding die je wilt natekenen en maak je een grid op je vel papier. Vervolgens ga je hokje voor hokje een kopie maken. Hoewel je hiermee best een kopie kunt maken, was ik zelf niet tevreden met het resultaat. Je bent altijd gebonden aan een ontwerp van een ander en het resultaat is vaak stijfjes.

Tekening uit 2013 gemaakt met 'grid' methode.
Tekening uit 2013 gemaakt met ‘grid’ methode. Hoewel destijds leuk om te doen, is het resultaat vlak en stijfjes.

Omdat ik tekenen steeds leuker begon te vinden ben ik toen opzoek gegaan naar een tekenschool. In Eindhoven ben ik bij tekenschool terecht gekomen, waarvan ik nog steeds twijfel of mij dit nu wel of niet verder gebracht heeft. De lesmethode was zonder instructie. Ik kreeg een houtskool in mijn hand gedrukt en moest vervolgens gaan tekenen vanaf een model. Ik heb meerdere keren gevraagd of er uitgelegd kon worden hoe ik moest tekenen, maar telkens kwam het erop neer dat ik het moest ‘voelen’. ‘Het’ zou uiteindelijk wel komen. Ik heb de cursus ook niet afgemaakt.

Ik hou van duidelijkheid en ik leer door instructie. Ik wil zien hoe een leraar tekent en weten hoe die denkt en welke beslissingen die maakt. Als je leert autorijden dan stap je ook niet zomaar in een auto en ga je zomaar wat doen. Er wordt uitgelegd hoe een auto in elkaar steekt en je krijgt rijles.

In mijn omgeving kon ik geen goede tekenscholen vinden en daarom ben ik online opzoek gegaan naar lesmiddelen. Omdat niemand mij kon uitleggen wat een goede online website was om te leren tekenen, heb ik veel verschillende websites uitgeprobeerd. Zo heb ik online cursussen gevolgd bij Drawing Tutorials Online, New Masters Academy, Watts Atelier, Art Mentors, Proko, en nog meer. Ook heb ik veel boeken en DVD’s doorgenomen. Door al die verschillende bronnen te gebruiken heb ik geleerd dat je heel goed door middel van instructie kunt leren tekenen. Ik noem dit zelf altijd maar ‘klassiek’ of ‘academisch’ tekenen.

male_figure_small
Tekening gemaakt in 2014. Ik leerde tekenen zonder een grid te gebruiken. Hoewel dit eerst voelde als een stap terug omdat de proporties niet altijd goed waren, krijg ik wel meer vrijheid om een ‘eigen’ tekenen te maken.

Op een gegeven moment had ik zoveel abonnementen bij verschillende websites dat het mij niet alleen een klein vermogen koste, maar het voelde alsof ik alle kanten op getrokken werd en geen focus meer had. Ik heb toen een keuze gemaakt om mij te richten op een beperkt aantal websites waarvan de stijl van de docenten en hun lesmethode mij aanspraken. Ook heb ik samen met een tekencoach elk half jaar een plan gemaakt met punten waarop ik mijzelf wilde verbeteren.

lerentekenen02
Tekening gemaakt in 2015. Door kopieën te maken van meesterwerken leer je hoe andere kunstenaars problemen hebben opgelost.

Hoewel online lesmiddelen erg goed kunnen zijn, kan je eigenlijk niet zonder de interactie met andere studenten en kunstenaars. Daarom heb ik de afgelopen twee jaar zo nu en dan eens een workshop gevolgd van een kunstenaar die ik bewonder, zoals Cornelis le Mair of Robert Liberace. Je kan tekenen vanuit je geheugen of foto, maar het beste is om direct vanaf een model te werken. Tijdens een workshop werk je vaak ook direct vanaf een model.

male_figure_small
Een 1-uur houtskool tekening uit 2016. Inmiddels heb ik een vast tekenproces en voel ik mij zekerder als ik teken. Ik ken mijn sterke en minder sterke punten. Ik probeer regelmatig te tekenen om mijn vaardigheden op peil te houden en focus mij op een enkel nieuw te leren vaardigheid per periode.

Begin 2016 heb ik de knoop doorgehakt en ben ik een eigen atelier begonnen in Eindhoven. Het atelier heet Atelier Nieuw Realisme en ik heb dit samen met kunstenaar Johan Hakkens ingericht. Mijn doelstelling is om Eindhoven een plek te geven waar mensen klassiek kunnen leren tekenen. De bouwblokken hiervoor zijn:

  • Een goed cursusprogramma met verschillende teken- en schildercursussen waarin basisprincipes zoals perspectief, compositie, modeltekenen wordt uitgelegd.
  • Open Atelier avonden waar een model aanwezig is, zodat je kunt tekenen direct vanaf een model.